ELEKTRİK PANOSU KLİMALARI
Gelisen teknoloji ile birlikte Elektronik ürünlerinin hızla küçülmesi ve gelişmesi Elektrik Panolarında daha çok ürünü bir arada yerleştirilmesini sebep oldu. Daha önce kendi hacmi ile soğuma sağlanabilirken küçülen hacmi ısının dışıra soğutulmasını gerektirir hale geldi. Dar alanlarda yoğun bir şekilde yerleştirilen ürünler toz, yağ, kir, nem, sıcaklık gibi istenmeyen dış faktörlere aşırı halde duyarlı hale geldiklerinde arıza süreleri ve ömürleri kısalıyor. Özellikle ısı hassas mikroelektronik cihazlar için ortam ısısı çok önemlidir. Elektronik ürnleri Elektrik Panolarında şalt malzemeler ile birlikte ve otomasyon panosunda kullanır olduk. Özellikle yarıiletkenler içeren ürünler için uygun çalışma sıcaklığına göre 10°C yükselmesi, sistemin çalışma ömrünü yarıya indirecektir.
Elektrik Panolarında kullanmış olduğumuz Sürücüler (FCU-Frekans Konvertörü) , Trafolar, Şalterler,Otomatik Sigortalar,Kontaktörler Filtreler,Lambalar,Röleler,PLC ler ve güç kaynakları v.b. gibi ürünlerin pano içine yoğun yerleştirilmesi, elektrik panosu ısı yoğunluğunu arttırmaktadır. Artan ısı yoğunluğu karşısında uygun soğutma sistemlerinin seçilmesi gerekmektedir.Aksi takdirde işletme maliyetleri ve servis maliyetleri artacak telafisi zor sonuçlar doğuracaktır.
Seçim Kriterleri
Elektrik Panosu Uygun Şartları için Pano Kliması seçim kriterleri;
– Elektrik Panosunda soğutmaya ihtiyaç var mı? Doğal havalandırma yeterli mi?
– Elektrik Panosu hangi bölgede kullanılacak, hava koşulları nelerdir ? Dış ortam sıcaklık değişim aralıkları nedir? (± 35 ile ± 70)
– Elektrik Panosu montaj şekli ( Ayrı oda, Dikili, Duvar tipi vs)
– Kabin içerisinde ne kadar ısı üretilmektedir…
– Pano içi istenilen maksimum sıcaklık nedir? (Ti)
– Elektrik Panosu Dış ortamında zarar verebilecek toz,kir,yağ ve kimyasal madde varmı?
Elektrik pano iklimlendirmesi uygun çözümü için birçok kriter göz önünde bulundurulmalıdır. Elektrik Panosu kliması seçimi yapılırken gereksiz miktarlarda ve sürekli çalışma şeklinde çözüm üretilmemelidir. Buda fazla enerji tüketimine sebebiyet vermektedir En basit ve en uygun çözümü sağlamak gerekmektedir.
ELEKTRİK PANOSU İKLİMLENDİRME KULLANILAN ELEMANLAR
FANLAR:Isı yükünün fazla olmadığı, içerideki havanın dışarı aktraılmasının yeterli olduğu fazla yer kaplamaması ve düşük maliyetin olması nedeniyle tercih edilmelidir. Uygulamada kabin içine toz yada herhangi bir parça girmemesi içinde filtre mutlaka kullanılmalıdır. Fanlar aynı zamanda pano içerisinde de ısı dağılımını sağlar.
KLİMALAR: Pano kliması veya kabin sogutucusu olarak adlandırılan ürünlerdir ve pano iklimlendirilmesinde yaygın olarak kullanılırlar. Kapali devre cihazlardır ve pano içerisindeki hava ile dış ortam havasının karışmasını ve içerinin nemini de alarak elektronik ürünlerin zarar görmesini engeller. Elektrik Panosu Klimalarının üç farklı tipi vardır. Dahili kapı montajlı, Pano Yana montajlı, Pano tepe montajlı.
ISITICILAR: Özellikle harici ortam panolarında kullanılan ısıtıcılar ilave ısı gereken durumlarda etkin olur.
İklim kontrol ve soğutma unitelerinin gerekli ısı yükü hesaplamaları:
Ti = Pano içi gerekli sıcaklık [°C]
Tu = Pano dışı ortam sıcaklığı [°C]
İlerleyen sayfalar,seçimizine göre detaylı hesaplama formülleri içermektedir.
Efektif pano yüzey alanı için hesaplama
Hesaplamalarda gereken veriler nedeniyle, Efektif pano yüzey alanı “A” için özel bir tanımlama gerekir.Panodan dışarıya kaybedilen ısı sadece yüzey alanına değil aynı zamanda elektrik pano kurulumuna da bağlıdır. Bağımsız odada etrafı kapatılmamış halde bulunan bir elektrik panosu, duvara yaslanmış yada gömülmüş bir panodan daha fazla ısı kaybedebilir.
Bu nedenle, Kurulumuna bağlı olarak efektif pano yüzey alanı hesaplamaları için kesin özellikler vardır. “A”‘nın hesaplanması için gereken formül DIN 57 660, bölüm 500 ve IEC 890 da belirtilmiştir (Tabloya bakınız).
A = Efektif pano yüzey alanı W = Pano genişlik[m] H = Pano yükseklik[m] D=Pano derinlik [m]
ISI YÜKÜ HESABI uygulanacak en uygun çözüm için en önemli faktördür. İç ve dış ısı yükleri ayrı ayrı hesab katılmalıdır.
Birincisi elektrik panosu içerisinde bulunan ürünlerin ürettiği ısıdır, ikincisi ise dış ortamdan içeriye olan ısı transferidir.
Iç isi yükü hesabinda birçok farkli yöntem vardir fakat bunlarin içerisinde pano içerisindeki ekipmanin tek tek isi yayiliminin hesaplandigi veya isi difransiyelinin hesaplandigi yöntem en etkinleridir. Parçalarin isi yayilimlari konusunda yeterli bir kaynak yoktur
İzole edilmemis panolarda aşağıdaki sıralama takip edilebilir:
Pano en yüksek gücünde çalıştırılmalıdır.
Pano içi hava akışı engellenmeli ve tüm çıkışlar izole edilmelidir.
Panonun en üst noktasındasıcaklık ölçülmelidir.
Dış ortam sıcaklığı ölçülmeli ve farkı alınmaldır.
Dış yüzeyi alan olarak hesaplayınız.Dış yüzey alanı ft² cinsinden hesaplanir.(1 m²=10.76 ft²)
Elektrik Panosu iklim kontrolünde hesaplamanın temelleri:
Doğal çevrim yolu iletimde, ısı kaybı dışarıya kabin panelleri ile atılır. Bunun için gerekli önkoşul çevre sıcaklığının kabin içi sıcaklığından düşük olmasıdır.
Kabin içinde görülebilecek maks. sıcaklık artışı (ΔT)maxçevre sıcaklığı ile karşılaştırıldığında şu şekilde hesaplanır:
ΔTmax= Qv / ( k • A )
Qv = Pano içine yüklenen ısı kaybı [W]
Qs = Pano yüzeyi tarafından salınan ısı [W]
Qs > 0: Radiation (Ti > Tu) Qs < 0: Irradiation (Ti < Tu)
QE = Pano içi ısı kaybı için gerekli soğutma çıkışı [W]
QH = Pano içi ısı kazanımı için gerekli ısı çıkışı [W]
qw = Isı dönüştürücüsünün termal çıkışı [W/K]
V = Çıkarılan ve yayılan hava arasındaki en yüksek izin verilebilen sıcaklık farkını sağlamak için fan-filtre ünitelerinin gerekli hacimsel hava akışı [m3/h]
ΔT = Ti -Tu = Max. kabul edilebilir sıcaklık farkı[K]
A = Efektif ısı kaybı taşıyan pano yüzey alanı IEC 890 [m2]
k =Isı transfer katsayısı [W/m2K]
Paslanmaz çelik 6.5 W/m2 K
Yaprak çelik 5.5 W/m2 K
Plastik 3.5 W/m2 K
Elektrik Panosu içerisindeki ısı kaybı bilinmiyorsa, bu basit formül çevre sıcaklığı Tu ve kabin içi sıcaklığı Ti ölçülerek gerçek ısı kaybı hesaplanması için kullanılabilir.
QV = A •k • ΔT
QK = Qv – k • A • ΔT
…….
Detaylı bilgi için aşağıdaki linkleri kullanabilirsiniz.
http://rittal.eeu.com.tr/pano_klimasi.html
http://www.endaks.com/index.php?option=com_content&view=article&id=69&Itemid=339
http://www.endaks.com/images/download/Pano-ici-sicaklik-kontrol-hesaplamalari.pdf
